Ogólnie
Zarządzanie konfiguracją obejmuje czynności administracyjne związane z wytwarzaniem, utrzymaniem, kontrolowaną zmianą i kontrolą jakości produktów. Jej cele to:
- identyfikacja produktów, które będą traktowane jako elementy konfiguracji
- wsparcie dla oceny wniosków o zmianę i dokumentacja wyników kontroli zmian
- utrzymanie poprawności konfiguracji i dokładności systemu zarządzania konfiguracją
Konfiguracja jest kompletnym zestawem funkcjonalnych i fizycznych cech finalnego produktu określonych w specyfikacji. W najprostszej postaci zarządzanie konfiguracją jest tożsame z kontrolą wersji.
Zarządzanie konfiguracją zapewnia kontrolę nad rozwojem produktów. Pomaga uniknąć pomyłek i nieporozumień w kwestii wymagań względem produktu i potwierdzenia, czy je spełnia. Zapewnia weryfikację produktów wymaganą przez wypracowanie rozwiązań. Funkcja ta zapewnia także, że wymagane procedury są stosowane w celu utrzymania ciągłej obsługi produktu w trakcie jego cyklu życia.
Poniżej przedstawiona została typowa procedura zarządzania konfiguracją
Plan zarządzania konfiguracją (nieważne, czy jako osobny dokument czy sekcja w planie zarządzania zakresem) powinien opisywać konkretne techniki i zakres ich zastosowania w cyklu życia. Powinien także określać role i odpowiedzialności związane z wykonywaniem zarządzania konfiguracją. Inicjowanie zapewni, że wymagane zasoby, w tym ludzie, narzędzia i systemy są dostępne.
Identyfikacja konfiguracji wymaga rozbicia prac na produkty składowe (elementy konfiguracji), stworzenia unikalnej numeracji, systemu zależności i ustanowienia poziomów bazowych konfiguracji. Ma to ścisły związek z przygotowaniem struktury podziału produktu w zarządzaniu zakresem.
W ramach kontroli zapewniona zostaje dokumentacja wszystkich zmian w elementach konfiguracji. Ważnym aspektem jest możliwość określenia wzajemnych zależności pomiędzy elementami konfiguracji. Jest to kluczowa informacja dla kroków przeglądu i oceny w procedurze kontroli zmian, jako że praktyczny aspekt wprowadzenia zmiany będzie zależał od jej wpływu na wzajemnie powiązane elementy konfiguracji.
Zestawienie statusów odpowiada ze śledzenie statusu konfiguracji, zapewniając możliwość śledzenia elementów konfiguracji w trakcie ich wytwarzanie i użytku operacyjnego. Regularne raporty będą wskazywały czy wnioski o zmianę są procesowane czasowo i wskażą produkty, które poddawane są częstym zmianom czy też interesariuszy, którzy są częstym źródłem wniosków o zmianę.
Weryfikacja i audyt są wykorzystywane do określenia, czy produkt jest zgodny z wymaganiami i informacjami konfiguracyjnymi. Audyt jest zwykle przeprowadzany na koniec fazy, etapy lub transzy.
Audyt konfiguracji może przyjąć jedną z trzech form:
-
Audyt fizyczny skupia się na składowych elementu konfiguracji i potwierdza jego zgodność ze specyfikacją. W jego ramach sprawdzane są wyniki kontroli jakości i potwierdzana jest kompletność wymaganej dokumentacji testów.
-
W ramach audytu funkcjonalnego sprawdzane jest, czy element konfiguracji spełnia funkcje, do których został zaprojektowany.
-
Audyt systemowy zapewnia, że system zarządzania konfiguracją działa, zapewnia planowane wsparcie i wykonanie niezbędnych funkcji. Ten aspekt zarządzania konfiguracją jest elementem nadzoru na funkcją.
Pewną formę zarządzania konfiguracją można również zastosować do dokumentacji zarządczej. Dotyczy to głównie kontroli wersji ale może zawierać także audyt funkcjonalny jako część nadzoru.
W momencie zakończenia prac odpowiedzialność za utrzymanie produktów przechodzi na klienta lub dział operacyjny. Zespół zarządczy odpowiedzialny jest za zapewnienie, że zastosowano odpowiednie zasady zarządzania informacją i konfigurację można przenieść do grup, które będą utrzymywały produkty po zamknięci projektu lub programu.
Projekty, programy i portfolio
Od skali i złożoności celów będzie zależała potrzeba wprowadzenia formalnego zarządzania konfiguracją, a nie prostej kontroli wersji. Będzie zależała także od stopnia dopuszczalnych zmian w specyfikacji. W kontaktach opartych na stałej cenie nie dopuszcza się zmian. W projektach zwinnych zmiany są integralną częścią metody. W obu tych kontekstach należy śledzić wersje produktu w produkcji i oba wymagają weryfikacji produktu względem specyfikacji. Systemy zarządzania konfiguracją należy dostosować do bardzo różnych sytuacji.
W ramach zarządzania zakresem, w kroku definicji prac powstaje struktura podziału produktu wraz ze szczegółowym opisem każdego produktu. Staje się ona elementem konfiguracji, a kiedy powstanie linia bazowa podlegać będzie formalnemu zarządzaniu zmianą i zarządzaniu konfiguracją.
Niektóre projekty są bardziej złożone, bo operują w środowiskach związanych z bezpieczeństwem czy pokrewnych. Im większy projekt, tym więcej ludzi może być zaangażowanych w wytwarzanie, testowanie i integrację produktu. Rolą zarządzania konfiguracją jest zapewnienie, że nie ma luk w łańcuchu kontroli jakości, testowania i przechowywanie dokumentacji wszystkich produktów, produktów pośrednich i zasad testowania, które mogły by zagrozić finalnym produktom.
Zespół zarządzania programem, musi zapewnić, że wszystkie wyniki pasują do siebie i funkcjonują prawidłowo i zgodnie z oczekiwaniami. Każdy projekt i obszar zmiany w ramach programu musi być spójny w zarządzaniu konfiguracją. Znacząco ułatwia to ocenę, czy zmiana dotycząca produktu jednego projektu będzie miała wpływ na produkty innego projektu albo na benefity samego programu.
W ramach portfolio raczej nie będą powstawały elementy konfiguracji poza kluczowymi dokumentami zarządczymi. Jednak zespół zarządzający portfolio musi śledzić konfigurację, by zapewnić, że finalna integracja produktów projektu lub programu, prowadzi do osiągnięcia wymaganego wyniku.
Dziękujemy Maciejowi Mordaka za tłumaczenie